تمام نوازنده های مبتدی سازدهنی بعد از شنیدن آهنگ هایی که توسط افراد حرفه ای این ساز نواخته شده رو گوش میدن، پیش خودشون فکر می کنن چه چیزی باعث تمایز بین سطح نوازندگی ما و سطح نوازندگی یه شخص حرفه ای وجود داره. می خوایم با هم تو این مقاله 5 تا از این تکنیک ها رو بررسی کنیم، که اگر روی سازتون پیاده اش بکنید کنید نوازندگی شما رو از این رو به اون خواهد کرد، پس تا ادامه با من همراه باشید. بهتره اسم این موارد رو افکت بذاریم چون باعث زیبا تر شدن نوازندگی در مسیر آموزش هارمونیکا میشن و در واقع ما داریم اون ها رو برای ایجاد تغییرات مثبت در اجرای یک آهنگ به کار میبریم.
1) گلیساندو Glissando
اولین تکنیک گلیساندو یا لغزش روی ساز هست. حتما نوازنده های پیانو رو دیدید که دستشون رو روی ساز سُر میدن، به این صورت که برای اینکه به نت خاص یا نت مقصدی روی سازشون برسن از کمی قبل تر و از سمت چپ ساز انگشتانشون روی کلاویه ها میذارن و بعد از اون سمت به اون نت مقصد یا خاص می رسن. در این بازه شما علاوه بر شنیدن نت مقصد به عنوان نت انتهایی یک سری نت های دیگه رو هم توی این مسیر می شنوید که ممکنه شامل کلاویه های سفید و کلاویه های سیاه پیانو باشه.
به این تکنیک توی دنیای موسیقی می گن گلیساندو و به معنی سرش یا لغزش روی ساز هست. پس توی سازدهنی هم ما می تونیم از این تکنیک برای قشنگ تر اجرا شدن نت هامون استفاده بکنیم. به این صورت که شما اگر به طور مثال قصد اجرای نت سل در هفت دمش رو دارید، می تونید به جای اینکه جمله خودتون رو با صرف نت سل شروع بکنید بیاید و از کمی قبل تر لبتون رو روی ساز و نت های دمش قرار بدید، به طور مثال سوراخ های سه یا چهار دمش و خیلی سریع لبتون رو روی ساز بلغزید و بعد از انجام این حرکت به سمت راست که میشه یه حرکت بالا رونده به نت سل که نت آغازین جمله ای هست که قصد نواختن اون رو دارید برسید و از اون جا این نت رو شروع بکنید. این تکنیک برای شروع جملات موسیقایی مون خیلی تکنیک جذاب و حرفه ای محسوب میشه.
2) موردنت Mordent
اجرای نت های مردنت که در دنیای موسیقی به اون نت گزش هم می گن. یه نتی هست که با اضافه کردنش به قطعات موسیقی تون حس و حال نوازندگی تون رو خیلی تغییر می ده و صدای ساز زدنتون رو همانند یه نوازنده حرفه ای به گوش مخاطب میرسونه. این تکنیک که به اون گزش هم گفته میشه به معنی اجرا کردن یک نت خاص که ما اون رو به عنوان یک نت در نظر می گیریم و یک نت بالاترش که حالا می تونه فاصله نیم پرده یا تمام پرده روی ساز داشته باشه و دوباره برگشت به همون نت مبدا مون.
پس توی تکنیک مُردنت ما اصطلاحا دو تا نت زینت به نت اصلی مون اضافه می کنیم. توی اکثر سازها از جمله پیانو و گیتار نوازنده دستش باز هست که این نت موردنت رو به صورت بالا رونده و پایین رونده هم برای فاصله کروماتیک که نیم پرده و هم برای فاصله تمام پرده یا دیاتونیک استفاده کنه. ولی توی ساز دهنی ما به دلیل محدودیت هایی که روی نت هامون داریم اجرا کردن چنین تکنیکی با نت های تمام پرده دیاتونیک برای بعضی از جاهای ساز سخت و عمل نشدنی هست.
پس برای اجرا کردن تکنیک موردنت من می تونم یک نت مبدا رو در نظر بگیرم به طور مثال نت لا و بعد روش کلید اسلاید رو بگیرم و اونو تبدیل به لا دیز کنم و دوباره دستم را از روی اسلاید بردارم و دوباره نوت لا رو بشنوم. این جا من سه تا نت دارم که شامل نت مبدا، نت نیم پرده کروماتیک بالاترش و دوباره نت مبدا هست. البته باید حواستون باشه که اون نتی که بهش ارجاع میدیم یا اون عمل گزش یا همون مردنت رو روش انجام میدیم حتما جز نتای گام تون باشه اگر با گام ها آشنایی ندارید می تونید این ویدئو رو ببینید تا متوجه بشید که داریم از چی حرف می زنیم.
3) اکتاو Octave
این تکنیک صدای ساز شما رو دو برابر می کنه! به خاطر اینکه هم زمان دو تا نت با هم دیگه به صدا در میان. حتما بعضی از موقع ها وسط نوازندگی هارمونیکا شنیدین که نوازنده صدای آکاردئون مانندی از سازش می گیره، به این دلیل که این تکنیک با قابلیت های اجرایی که داره خیلی صدای آکاردئون رو به خوبی می تونه شبیه سازی کنه.
برای اجرا کردن این تکنیک احتیاج به یه پیش زمینه خیلی خوب توی لب گذاری به صورت تانگ بلاکینگ روی سازتون دارید به این صورت که شما اول از همه باید بتونید صدای یک تک نت رو با روش Tongue Blocking در بیارید. این روش به این صورت هست که شما باید دهانتون رو اندازه چند تا سوراخ باز کنید، زبونتون رو روی سوراخ هایی که نمی خواین صداشون در بیاد قرار بدید و از گوشه سمت راست یا چپ لبتون شروع به اجرای تک نت ها بکنید.
وقتی که روی این لب گذاری یا امباشور برای سازدهنی مسلط شدی می تونی بری سراغ اجرا کردن تکنیک اکتاو. توی این تکنیک ما لبمون رو به اندازه پنج سوراخ باز می کنیم به این صورت که به طور مثال اگه قصد اجرا کردن نت دو در سوراخ های یک و پنج رو دارید باید دهانتون رو به اندازه سوراخ های یک دو سه چهار پنج باز کنید و زبونتون رو روی سوراخ های دو سه و چهار قرار بدید و از دو تا گوشه دهانتون از سوراخ های یک و پنج سازتون رو دمش و مکش بکنید. به این صورت شما می تونید دو عدد نت دو که از دو تا اکتاو مختلف هستن رو با هم به صدا در بیارین، در حالی که صدای سوراخ های ما بینشون در نیاد این تکنیک بسیار لذت بخش خواهد بود و نوازندگی شما رو از این رو به اون خواهد کرد.
4) بندینگ Bending
تکنیک بند کردن توی هارمونیکا یکی از تکنیک های پرچالش هست. توی هارمونیکا دیاتونیک این تکنیک جز تکنیک های اساسی و افکت های اساسی محسوب می شه و اون جا دیگه نمی شه اسم افکت رو روش گذاشت. به این صورت که توی هارمونیکا دیاتونیک اگر این تکنیک رو بلد نباشید بسیاری از نت ها رو توی اکتاو اول دوم و سوم از دست میدی. پس به این علت برای هارمونیکای دیاتونیک این تکنیک یک تکنیک کاملا حیاتی محسوب می شه. ولی برای هارمونیکا کروماتیک می تونه به عنوان یه افکت یا برای زینتی نوازی استفاده بشه.
این تکنیک به چه صورت اجرا میشه؟ برای شروع اجرا کردن این تکنیک می تونید لبتون رو روی سوراخ شماره پنج قرار بدید و شروع کنید به مکش کردن. توی حالت عادی وقتی که دارید نت D رو اجرا می کنید و یک مکش خیلی عادی داری نت ر به صدا در میاد و به گوش شما می رسه. توی حالت عادی وقتی ما داریم یک نت رو دمش یا کمکش می کنیم، مثل این میمونه که داریم با دهانمون لفظ آ یا اِ رو بیان می کنیم. توی این حالت زبونمون هیچ حالت خاصی نداره و تو یک پوزیشن کاملا ریلکس و راحت کف دهانمون خوابیده. همین که این حالت رو تبدیل به O بکنیم یک حفره ای در دهانمون ایجاد میشه و از اون طرف زبانمون به عقب کشیده می شه. همین کار باعث میشه اون تیغi خم بشه و صدای نوتی بم تر از نت اصلی رو برای ما ایجاد بکنه پس ما خیلی راحت می تونیم این تکنیک رو اجرا بکنیم.
این تکنیک بسیار سخت و چالشی و احتیاج به تمرین و ممارست زیاد داره از این تکنیک می تونید توی شروع نتای مکش تون استفاده بکنید به طور مثال اگه یه جمله ای دارید با یک متمشی شروع میشه می تونید توی شروعش از یک تکنیک بت استفاده بکنید به این صورت که نت تون رو با بنت شروع کنید و بعد اصطلاح ریزش بکنید و به حالت عادی درش بیارید.
4) آچاکاتورا Acciaccatura
تو برخورد اول با این کلمه ممکنه فک کنید داریم از یه غذای ایتالیایی اسم میبریم ولی باید بگم این تکنیک یکی از جذاب ترین افکت های سازدهنی محسوب میشه که باعث میشه نوازندگیتون خیلی خفن و حرفه ای شنیده بشه. اجرای این تکنیک خیلی سادست که الان توضیحش میدم.
به بیان خیلی ساده اگه بخوام بگم، تصور کنید قصد اجرای یک نت اسلاید دار رو دارید. تو حالت عادی، بر اساس زمان بندی مورد نظر دستتون رو روی کلید اسلاید نگه میدارید و اون نت خاص رو دمش یا مکش میکنید. جالا برای اجرای این افکت، باید درست کمی قبل از گرفتن کلید اسلاید، اون نت رو به صورت آزاد دمش یا مکش کنید و سپس خیلی سریع کلید اسلاید رو بگیرید.
بریم روی ساز تا با یک مثال ساده توضیحش بدیم. فک کنید دارید آهنگی رو با سازدهنی اجرا میکنید که باید نت های فا رو به صورت دیز شده اجرا کنید. حالا برای اجرای این افکت روی سازتون، باید هنگام اجرای نت فا دیز، کمی قبل از گرفتن اسلاید، این نت رو ابتدا بصورت مکش آزاد اجرا کنید و بلافاصله کلید اسلاید رو روی اون فشار بدید تا تبدیل به F# بشه.
این تکنیک یک حالت برعکس هم داره به این صورت که اگه قصد اجرای یک نت بدون اسلاید و در حالت آزاد رو داریم، ابتدا کلید اسلاید رو نگه داریم و بلافاصله دستمون رو از روی اون بر داریم و نت عادی رو اجرا کنیم.
