حتما اینو می دونید که سازدهنی یا همون هارمونیکا مثل سازهای دیگه از جمله خانواده زهی آرشه ای، زهی زخمه ای و کلاویه ای مثل گیتار، ویولن، پیانو و تمام سازهای سنتی مثل سنتور، تار و سه تار تا سازهای کوبه ای مثل تنبک، درامز و هنگدرام و حتی هم خانواده های خودش مثل سازهای بادی دیگه ای که به عنوان ترومپت، ساکسیفون، فلوت و کلارینت می شناسیم، معروف نیست. می خوایم با همدیگه ببینیم چه تفاوتی بین سازدهنی و بقیه سازهایی که توی دنیای موسیقی نواخته میشن وجود داره و آیا اینا براش مزیت رقابتی محسوب می شه یا خیر!
1) جثه کوچیک سازدهنی و تو جیب جا شدنش!
همون جور که می دونین سازدهنی یکی از کوچک ترین سازهای دنیا است به گونه ای که به این ساز قابل حمل ترین ساز دنیا گفته میشه. توی نمونه دیاتونیک این ساز که ابعاد بسیار کوچیک و در حد ده سانتی متر داره شما به راحتی می تونید اون رو با کاور یا بدون کاور توی جیبتون قرار بدین یا با خودتون اون رو به همراه کیف دستی خودتون حمل بکنید و هیچ وقت برای شما اضافه باری نخواهد داشت به این دلیل این ساز قابلیت نواخته شدن حتی روی قنوت حتی روی نوک قله کوه رو هم داره به این صورت که خیلی از طبیعت گردان و افرادی که اهل سفر هستند و کمتر توی خونه وقت می گذرونن این ساز رو انتخاب می کنن برای اینکه بتونن راحت اونو جابجا بکنن و هرجایی که دوست داشتن اون رو بنوازن سازهای دیگه مثل گیتار پیانو ویولن و ویولن سل ابعاد قابل توجهی دارن و شما به راحتی نمی تونید اون سازها رو با خودتون حمل بکنید و موقع اجرا از اونا استفاده کنید پس نتیجه می گیریم ساز دهنی رو حتی توی ماشین هم میشه نواخت و شما یه جورایی هیچ گونه بهانه ای برای تمرین نکردن تون وجود نداره پس این ساز رو توی جیبتون بذارید و هرجا که دوست دارید باهاش نوازندگی کنید
2) عدم نیاز به کوک کردن
همون جور که می دونید یا هم اگر قبل تجربه نوازندگی با سازهای دیگه رو داشته باشید مثل گیتار و ویولون و حتی پیانو حتما دیدید قبل از شروع نوازندگی نوازنده ها یک دستگاه به نام تیونر کنار خودشون قرار مید و شروع می کنن به امتحان کردن تمامی نت ها و فرکانس اون نت ها رو چک می کنند که آیا صدای کوک و ژستی تولید می کنند یا نه این قضیه به این دلیل هست که معلولا سازها در برابر تغییرات دمایی و گرمایی محیط و همچنین رطوبت می تونن کوک خودشون رو از دست بدن ولی سازدهنی مطلق ها چنین ضعفی نداره به این صورت که به این ساز اعراف باکس گفته میشه یعنی چی یعنی شما هر موقع که تصمیم گرفتید تمرین این ساز رو شروع کنید خیلی راحت اون رو از جعبه یا کاور خودش خارج می کنید و بدون احتیاج به کوک کردن می تونید صدای ژست و تمیزی از تمامی نت ها بگیرید و این یکی از بزرگترین قابلیت های سازدهنی است
3) روش متفاوت صدا گرفتن
مورد دیگه ای که می خوایم با هم بررسی کنیم روش متفاوت نوازندگی این ساز هست اگر سازدهنی رو با بقیه سازهای بادی و هم خانواده خودش مثل سازهای بادی چوبی برنجی و این قبیل سازها مقایسه کنیم به این نتیجه می رسیم توی تمام اون سازها نوازنده صرف شروع به دمش کردن درس می کنه یعنی به این صورت که نوازنده در ابتدا نفس می گیره و ریه های خودش رو از هوا پر می کنه و بعد شروع به نواختن جمله های مختلف اون قطعه موسیقی می کنه چیزی که در سازدهنی علاوه بر دمش کردن ما با مکش کردنه سوراخ ها هم می تونیم صداهایی رو دربیاریم بهتره بگم توی سازدهنی ما به ازای هر سوراخ چهار نت می تونیم تولید کنیم به این صورت که یا شما می تونید در اون سوراخ خاص دمشق یا عمل فوت رو انجام بدید یا داخل اون ساز مکش یا عمل مکیدن هوا رو انجام بدید و می تونید دستتون رو روی کلید اسلاید نگه دارید توی ساز دمشق یا مکش بکنید پس به این صورت هر سوراخ از ساز دهنی برای ما چهار تا نت مختلف رو تولید می کنه و جالبه بدونید توی سازدهنی از هفتاد نتی که در هر اکتبر داریم چهارتای اون ها مکشی هستن و سه تای دیگه دمش پس نتیجه می گیریم برخلاف باور عموم که فقط فکر می کنن ما توی سازدهنی عمل فوت یا دمشق رو انجام می دیم باید بدونیم که ما در حین نواختن این ساز بیشتر در حال عمل مکش کردن هستیم
4) سبک های قابل نواختن
سبک هایی که میشه با ساز دهنی نواخت در مقایسه با بقیه سازها همون جور که می دونید سازهای دیگه مثل پیانو گیتار و ویلن به دلیل گستره صوتی و نحوه نواخته شدن تمامی نود های دیاتونیک و کرو ماتیک به راحتی در تمامی سبک ها می تونن مورد استفاده قرار بگیرن از سبک های بسیار ساده موزیک های پاپ یا پاپیون بگیر تا تمامی سبک های کلاسیک جز فولک کانتری لوز و غیره ولی باید بدونید نواختن سبک هایی مثل جذب و کلاسیک برای سازی مثل دیاتونیک برای سازدهنی مثل دیاتونیک بسیار کار پیچیده و دشواری چون همون جور که می دونید سازدهنی دیاتونیک دارای یه سری نت های جا افتاده هست که بهشون میسی نکس گفته میشه و همین قضیه باعث میشه نوازنده سال ها برای به صدا درآوردن این نت ها با تکنیک های خاص شروع به تمرین کردن کنه تا به این درجه از مهارت و تسلط برسه تا بتونه این رو تولید بکنه توی ساز خودش بحث دیگه ای که مطرح میشه تکنیک های تکنیک های ویژه سازدهنی است یک نوازنده گیتار یا ویولن همون تکنیک هایی که برای نت های ساده و صدا در آوردنش استفاده می کنه رو به راحتی می تونه روی تمام قسمت های اونا رو پیاده کنه و تمامی فواصل کرو ماتیک و همچنین دیاتونیک یا همون فواصل پرده نیم پرده رو روی ساز خودش به بهترین شکل و راحت ترین شکل ممکن تولید کنه این قابلیت رو ما فقط در سازدهنی کرو ماتیک داریم که با گرفتن کلید می تونیم تمام کلاغه های سیاه پیانو را هم اجرا کنیم اما وقتی که روی ساز دیاتونیک میمه کم قضیه متفاوت متفاوت تر می شه به این صورت که یک نوازنده دیاتونیک برای به صدا درآوردن کلاویوس سیاه پیانو حتما باید تکنیک هایی مثل اور بندینک از جمله او لوین و او د راین رو آموزش ببینه و همچنین تقویت و همچنین مهارت های ب دینگ خودش رو به شدت تقویت بکنه تا بتونه تمام اون تارو روی ساز خودش پیاده کنه مورد دیگه گستره نت ها در سازدهنی هست همون جور که می دونید یه گیتار یا ویولن به اندازه سه و نیم اکتبر کامل صدا دهی داره ولی توی سازدهنی این نیم اکتاف در صورتی برای شما اجرایی میشه که سازتون رو چهارده یا شانزده سوراخ کنید که در این حالت ساز شما از سنگینی قابل توجه و همچنین ابعاد زیادی رنج می بره
5) امکان اجرای آکورد
همونجور که احتمالا میدونید در یک سری ساز ها مثل گیتار یا پیانو قابلیت نواختن چند نت به صورت همزمان وجود داره، که به این عمل نواختن آکورد گفته میشه. آمورد به معنی اجرا کردن 3 نت یا بیشتر به صورت همزمان هست. همونجور که میدونید در سازدهنی نت ها یا در حالت دمش یا مکش به صدا در میان.
حالا ازتون میخوام نت های دمشی یا مکشی 3 سوراخ کنار هم رو تصور کنید. به طور مثال سوراخ های 5، 6 و 7 رو در نظر بگیرید. در حالت دمشی این سوراخ ها به ترتیب نت های C و E و G رو تولید میکنن. همونجور که میدونید این نت ها، عناصر تشکیل دهنده ی آکورد C Major یا همون دو ماژور هستن.
حالا یکم به بخش مکشی ساز بیایم. اگر سوراخ های 5، 6 و 7 رو مکش کنیم نت های D، F و A رو خواهیم داشت و اجرای همزمان این نت ها با هم آکورد D minor یا همون ر مینور رو برای ما به صدا در میاره. هر چند تعداد آکورد هایی که روی ساز دهنی کروماتیک و دیاتونیک اجرا میشن محدود هستن، اما این خودش یک قابلیت بسیار بزرگ برای این ساز محسوب میشه.
6) صدای زیبا در اجرای انفرادی
همونجور که میدونید بعضی از سازها مثل این میمونن که برای پر تر شدن صدا، احتیاج به یک ساز مکمل (اصطلاحا هارمونیک) دارن. این امر برای این مورد هست که این سازها معمولا ساز های سولو به حساب میان و معمولا در گروه ها یا ارکستر وظیفه ی تک نوازی رو به عهده دارن. اما اگر به ساختار و ساختمان سازدهنی دقت کنید، این ساز از یک سری تیغه درست شده که با مرتعش شدن، فرکانسی ار این تیغه ها تولید میشه و به گوش شنونده میرسه.
حتما حرف من رو تایید میکنید که ارتغاش این تیغه های ظریف در این ساز، موجب تولید صدایی بسیار رویایی میشه که با هیچ سازی قابل قیاس نیست. سازدهنی رو خیلیا ساز تنهایی میدونن و اکثرا بر این باور هستن که صدای این ساز جادویی میتونه احساسات زیادی از قبیل غم و شادی رو در تمام شنونده ها زنده کنه.
7) قیمت پایین سازدهنی
اگر گشتی در سایت ها یا فروشگاه های فروش ساز بزنید حتما از قیمت بالای سازهای دیگه تعجب خواهید کرد. این امر دلیل منطقی هم داره و اونم اینه که سازهای موسیقی وارداتی محسوب میشن و قیمت های اون ها با دلار سنجیده میشه. علاوه بر اون معمولا سازهای با ابهاد بزرگتر از جمله خانواده ی گیتار ها و همچنین چیانو و سایر ساز های زهی و زهی آرشه ای از متریال بیشتری در ساختشون استفاده میشه.
حال اونکه سازدهنی بر اساس جثه ی کوچیکی که داره قطعا از مواد کمتری در ساختش استفاده میشه. رو این حساب این ساز رو میشه با قیمت های بسیار کمتری به نسبت ساز های دیگه تهیه کرد و از این رو معمولا برای خرید اون فشار خاصی از نظر اقتصادی به خریداران وارد نمیکنه.