آموزش اجرای پیوسته نت ها در هارمونیکا (ساز دهنی)

آموزش رایگان ساز دهنی

یکی از دغدغه های هنرجوهای تازه کارِ ساز دهنی، این هست که وقتی صدای سازشون رو با یه نوازنده ی حرفه ای تر مقایسه میکنن، به این نکته پی میبرن که نت هایی که اجرا میکنن دلنشین و پیوسته صدا نمیده و قطعی صدای بین نت ها بسیار زیاد هست.

در این مطلب، راهکارهایی که به پیوسته اجرا شدن نت ها در هارمونیکا کمک میکنه رو با هم بررسی می کنیم.

1 ) عدم قطع کردن تنفس در اجرای نت های مجاور

خیلی از نوازنده های مبتدی ساز دهنی، هنگامی که میخوان به طور مثال نت های دو و می (بترتیب 5 و 6 دمش) رو اجرا کنن، در ابتدا یک دمش مجزا درون سوراخ 5 انجام میدن و سپس نفس رو قطع میکنن، به سمت سوراخ 6 میرن و یک دمش مجزا هم برای این سوراخ در هارمونیکا انجام میدن.

باید بهتون بگم که فرایند بالا در اجرای این 2 نت بصورت متوالی، کاملا اشتباه هست. خب حالا راه درستش چی هست؟

همونطور که در مطلب تنفس صحیح در سازدهنی هم توضیح دادم، وقتی که شما قصد دارید سوراخ های 5 و 6 دمش رو پشت هم اجرا کنید، احتیاج به قطع کردن نفس نیست. چرا؟ به این دلیل که هر دوی این نت ها از نظر مکانی، دقیقا مجاور هم هستند و همچنین هر دو، جهت تنفسیِ شان یکسان هست (در اینجا هر دو نت دمشی هستند)

پس شما برای اجرای این دو نت بصورت متوالی، باید بدون قطع تنفس، این دو نت را اجرا کنید. به این صورت که، یک دمش به اندازه ی کشش نت اول اجرا میکنید و بدون اینکه نفس قطع بشه، سازدهنی رو جابجا میکنید و سوراخ شماره 6 رو جلو لب هایتان قرار میدین.

2 ) عدم اجرای نت ها با فشار زیاد

این مشکل رو هم من در هنرجویان مبتدی سازدهنی زیاد میبینم و اون هم چیزی نیست جز شروع نت های دمشی یا مکشی با فشار بسیار زیاد!

به این صورت که وقتی هنرجوی هارمونیکا، قصد اجرای یک نت خاص (مثلا 5 دمش) رو داره، هوای بسیار زیادی رو در لپ ها و سیستم تنفسی اش جمع میکنه و به یکباره همرو توی سوراخ مورد نظر خالی میکنه که این کاملا اشتباه هست. به این کار کمپرس کردن هوا هم گفته میشه.

بذارید قضیه رو یه جور دیگه توضیح بدم...

هنگامی که شما در حال تنفس عادی هستید و دارید زندگی روزمره خودتون رو سپری میکنید، عمل دم و بازدم به صورت خودکار و در ناخودآگاه شما اتفاق می افته. به این صورت که شما در اون لحظه تصمیم نمیگیرید که الان موقع بازدم هست یا دم.

این عمل بصورت کاملا خودکار و در یک چرخه ی مشخص اتفاق میفته و نمیشه برای دم یا بازدم، مرز بندی بخصوصی انجام بدیم. چون این دو عمل بصورت پیوسته در حال تبدیل شدن به همدیگه هستن. 

تنفس در ساز دهنی هم دقیقا از این سیستم تبعیت میکنه. یعنی شما باید دمش و مکش ها رو بصورت خیلی نرم و آرام به همدیگه تبدیل کنید و از دمش و مکش کردن بصورت مقطعی خودداری کنید.

3 ) اجرای نت های همنام پشت هم با تکنیک Single Tonguing

تصور کنید که میخواین دو تا نت هم نام (یعنی نت های کاملا مشابه) رو پشت هم اجرا کنید. مثلا دو عدد نت رِ که هر رو در سوراخ 5 مکش هارمونیکا اجرا میشن (همانند شکل زیر)

خیلی از هنرجویان تازه کارِ سازدهنی، برای اجرای این دو نت پشتِ هم به این صورت عمل میکنند که ابتدا سوراخ 5 رو مکش میکنن و نت رِ اول رو اجرا میکنن و سپس نفس رو با گلو قطع میکنن و یک مکش مجزا، برای اجرای نت رِ بعدی انجام میدن. 

با انجام این عمل، وقتی شما این دو نت رِ رو پشت هم اجرا میکنین، صدای پیوسته ای در اجراشون شنیده نمیشه و این دو نت کاملا منفصل شنیده میشن.

حالا راه حل چیه؟ برای حل این مشکل، تکنیکی در سازهای بادی بخصوص هارمونیکا وجود داره به اسم Single Tonguing 

توضیح تکنیک Single Tonguing

این تکنیک یعنی اجرا کردن دو نتِ همنامِ پشتِ هم با پیوسته ترین حالت ممکن، و استفاده کردن از زبان برای قطع کردن صدای بین این دو نت (بجای قطع کردن تنفس)

در اجرای این تکنیک باید حین اجرای دو نت همنامِ پشت هم، نفس بصورت پیوسته ادامه داشته باشه و فقط با گفتن لفظی مثل eeedeee با استفاده از زبان صدای بین دو نت قطع شود.

 فرض کنید قصد اجرای دو نت رِ که در سوراخ 5 مکش ساز دهنی اجرا میشود را دارید.

یک مکش در سوراخ 5 هارمونیکا انجام میدید و سپس بدون اینکه اون مکش رو قطع کنید، بصورت کاملا پیوسته نفس رو ادامه میدید و فقط با گفتن لفظ d صدای بین دو نت قطع میشه.

در اجرای این تکنیک باید کاملا حواستون به عدم قطع شدن نفس باشه. چون اگه نفس قطع بشه عملا این تکنیک بی اثر میشه.