آیا یادگیری ساز دهنی سخته؟
خیلی از افراد به دلیل اینکه در کودکی سازدهنی رو در اسباب بازی هاشون داشتن به اشتباه تصور میکنن که ساز دهنی همون اسباب بازی خودمون هست و نوازندگیش هم قاعدتا نباید کار سختی باشه در صورتی که باید بگم همه ی این تصورات به طور کل اشتباه هست و سازدهنی اصلا ساز ساده ای نیست.
تا آخر این مطلب با من همراه باش تا توضیح بدم که چرا هارمونیکا ساز ساده ای نیست.
No Hands No Eyes
ساز دهنی تنها سازی در دنیا هست که نه جایگاه نت ها رو در اون میبینید و نه میتونید نت های این ساز رو لمس بکنید. این یعنی چی؟
مثلا شما اگر ساز پیانو رو در نظر بگیرید، وقتی شروع به نوازندگی این ساز میکنید، تمامی نت ها رو زیر انگشتاتون میتونید لمس کنید و همچنین در قالب کلید های سفید و سیاه، نت ها رو از هم تشخیص بدین. یا در ساز گیتار و ویولن، شما میتونید نت های مورد نظر رو با نگه داشتن انگشت و حتی دیدن دست هاتون روی دسته ی این ساز ها به خوبی تشخیص بدین.
اما در هارمونیکا قضیه کاملا متفاوت هست. در این ساز، شما وقتی سازدهنی خودتون رو بین لب ها قرار میدید (اصطلاحا در دهان) که در مطلب نحوه ی لب گذاری روی سازدهنی بهش اشاره کردیم، دیگه نه نت های این ساز رو میبینید و نه دست ها میتونن نت ها رو لمس کنن. پس میتونیم بگیم همه ی این موارد چشم بسته اتفاق میفته.
البته نگران این موضوع نباشید، خیلی سریع لب های شما حالت مشخص خودشون رو برای اجرای صحیحِ نت ها پیدا میکنن.
گستره ی صوتی ساز دهنی
شاید باورش برای شما سخت باشه که گستره ی صوتی هارمونیکا تقریبا برابر با نصف یک پیانو هست!
همونطور که در شکل زیر هم میبینید، یک ساز دهنی کروماتیک 12 سوراخه، محدوده ی صوتیش از اکتاو وسط پیانو شروع میشه، و تا انتهای اکتاو ششم پیانو ادامه پیدا میکنه. یعنی تقریبا نیمه ی سمت راست پیانو! حالا اگر ساز شما 14 یا 16 سوراخ هم باشه، این محدوده ی صوتی گسترده تر میشه و از اکتاو سوم پیانو این محدوده آغاز میشه.
پس در یک سازدهنی کروماتیک 12 سوراخه، شما با 48 نت یعنی تمام فواصل پرده (کلیدهای سفید پیانو) و نیم پرده (کلیدهای سیاه پیانو) طرف هستید و این موضوع به این معنی هست که شما با یک سازِ کامل روبرو هستید که میشه از اون در طیف وسیعی از آهنگها و در سبک های مختلف و همچنین در گروه ها و ارکستر های گوناگون استفاده کنید.
پس به این دلیل میشه قاطعانه گفت که این ساز اسباب بازی نیست و پیچیدگی های خودش رو داره.
تمرین تمرین تمرین
اکثر علاقه مندان به سازدهنی تصور میکنن که این ساز چون از نظر اندازه خیلی کوچک هست پس یادگیری اون هم بسیار سادست.
این نکته ی مهم رو در نظر داشته باشید که بدون داشتن تمرین پیوسته ی روزانه، یادگیری یک ساز عملا غیر ممکن هست. خیلی از افرادی که قبلا ساز های دیگه ای رو برای نواختن انتخاب کردن، معمولا بعنوان شانس آخر در صدد انتخاب هارمونیکا برای آموزش بر میان، اما به محض اینکه روند آموزش این ساز شروع میشه و میبینن نوازندگی این ساز هم بدون تمرین میسر نیست، کاملا دلسرد و نا امید میشن.
پس حتما در انتخاب سازدهنی برای شروع آموزش، در نظر داشته باشید که این ساز هم سختی های خودش رو داره و برای موفقیت تو این زمینه هم باید نظم و پشتکار مربوطه رو داشته باشید.